Takornarianut tikitassat aappaluttut, sungaartut qorsuillu

Septembarip 11-ani 2023-mi umiarsuaq ilaasartaat Ocean Explorer Tunup avannaarsuarni Alpefjordenimi ikkarlippoq. Umiarsuaq ilungersunartumik ajoqusinngilaq, ilaasut inuttallu aamma ajoquseratik. Ikkarlinnerli oqallinnermik pilersitsivoq, umiarsuit ilaasartaatit nunatsinnut sumiiffinnullu sunik tunniussaqartarnersut, sunillu piumasaqaateqarfiginerivut.

667-it ukioq manna tulassapput

2023-mi umiarsuit takornariartaatit 518 Nunatsinnut tulapput. Naatsorsuutigineqarporlu 2024-mi suli amerlanerussasut. Maannangaaq Visit Greenlandip ukioq manna nunatsinnut tulattussatut 667 nalunaarsorsimavaat, tassalu MS Cape Racemi 12-inik ilaasulinniit takornariartaatinut akimasuunut Odysseyimi 4.198-inik ilaasulimmut. Piffissarli angallaffiusoq aatsaat naappat qassit nunatsinnut tulassimanersut iluamik paasinarsissaaq.

 Ullumikkut umiarsuit ilaasartaatit aallaavittut Kalaallit Nunaanni sumiluunniit angalaarsinnaapput, taamaattorli Nunami eqqissisimatitami angalaarnissaminnut immikkut ittumik ilisimasassarsiornissaminnut akuersissuteqassapput. Tamatuma saniatigut umiarsuarnut 250 sinnerlugit ilaasulinnut ilisimasortaqarnissamik piumasaqaateqarpoq.

 Sumiiffik qorsuk, sungaartoq aappaluttorlu

Islandimi Svalbardimilu oqartussaasut killilersuilersimapput, umiarsuit ilaasartaatit sumi ingerlaarsinnaanersut, tamannalu takornarialerisut Nunatsinni naatsorsuutigisinnaavaat tassalu 2025-mi angallannermi. Taama Inuussutissarsiornermut, niuernermut, aatsitassanut, inatsisinik atuutsitsinermut naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq Naaja H. Nathanielsen (IA) oqaluttuarpoq, qaammatini kingullerni nunatsinni kommuninut angalaarsimasoq kommunalbestyrelsemi ilaasortat, sumiiffinni takornarialerisut innuttaasullu takornarialerinermik inatsisissatut siunnersuummik oqallitsinniarlugit. Inatsisaavoq ilaatigut siunnersuutitaqartoq sumiiffinni aalajangersimasuni takornarialerisunut kommunit sutigut killilersuisinnaanersut.

 – Inuussutissarsiuteqartunut sumiiffiit pingasunut immikkoortitersimavavut. Qorsummi killilersorneqarani angalasoqarsinnaavoq, sungaartuni immikkut piumasaqaatitaqarluni soorlu piumasarineqarluni umiarsuarni takornariartaatini sulisut sumiiffinni takornarialerisumik atuissasut imaluunniit taamaallaat piniarfiup assigisaataluunniit avataani tikissinnaanissaq. Sumiiffiit aappaluttut tikinnissaat inerteqqutaalluinnassaaq.

- Sumiiffik aappaluttoq tassaasinnaavoq sumiiffimmi aalajangersimasumi pinngortitamiluunniit inuussutissarsiutigalugu piniartut illersornissaat. Tassaasinnaavoq Tunup avannaarsuani nunamut eqqissisisimatitamut, taamaallaat sakkutuunit, sumiiffimmi piniartunit, ilisimatuunit kiisalu aatsitassarsiortunit akuersissuteqartunit tikinneqarsinnaasumut, Ocean Explorerimi pisimasoq eqqarsaatigalugu, Naaja H. Nathanielsen oqarpoq.

Kommunit sumiiffinnik toqqaassapput

Isumaavoq kommunit Namminersorlutik Oqartussanut saaffiginnissasut kissaatigalugu sumiiffiit qorsuit, sungaartut imaluunniit aappaluttut sumiitsinniarnerlugit. Taamaattoq piumasaqaataassaaq kommunit immikkoortortanut siunnersuutertik tusarniaassutigissagaat, killilersuinerillu taamaallaat piffissamut ataatsimut atuutissanngitsut.

 – Pingaartuuvoq kommunimi sumiiffinnut aalajangersimasunut immikkoortiterinerup tamakkiisumik tapersersorneqarnissaa, Naaja H. Nathanielsen oqarpoq, ilisimalluarnerarlugu sumiiffinnut immikkoortiterineq tamatigut nunanit allaniit ingerlatseqatigiiffinnit ilassilluarneqarnavianngitsoq.

 – Tamanna annertuumik takornarialerisunut sakkortunerpaamik eqquissajunnarsivoq, eqaatsumik sulisinnaaneq ajornakusoortissinnaammassuk. Tamatuma saniatigut killilersorneqarsinnaapput, assersuutigalugu kommunip ilaasut qassit ataatsikkut niusinnaanersut killilersimappagu. Taamaattumik aap, takornarialerisut angisuut killilerneqarsinnaapput, soorlu Svalbardimi Islandimilu taamaaliortoqarsimasoq, piujuartitsinerulli aqqani, tamannalu aqqutissaavoq eqqortoq.

 Takornariaqarnermut akerliuneq

Naalakkersuisut takornariaqarneq sumiiffinni inuiaqatigiinnut tulluartoq kissaatigaat, illoqarfiillu ikinnerpaat ataatsikkut takornariat niusut tusindilikkaat nammassinnaavaat.

 – Umiarsuit ilisimasassarsiortut mikinerit amerlanerpaamik 330-nik ilaasoqarsinnaasut Kalaallit Nunaannut tulluarnerupput umiarsuarujussuarnit angisuunit illoqarfimmut mikinerumaamut tulakkaangamik innuttaasut amerlassusaanniit amerlanerulersitsisartut. Piffissallu angallaffiusup ingerlanerani sakkortusimaqaluni. Tamanna sumiiffinni takornariaqarnermik akerliulersitsivoq, taamaattumik killilersuineq sakkuusinnaavoq iluaqutaasoq, innuttaasut suli peqataatikkusukkutsigit, Naaja H. Nathanielsen oqarpoq.

Sumiiffinnik immikkoortiterinerup saniatigut takornarialerinermik inatsimmi nutaami aamma piumasaqaataavoq takornarialerisut tamarmik allagartaqarnissaat. Isumannaallisaanermut upalungaarsimanermullu pilersaaruteqassaaq, aammalu nunanit allaniit takornarialerisunut annertunermik piumasaqaateqassaaq, piginnittut ilaasa Kalaallit Nunaanneersuunissaannik. Tamatuma saniatigut takornarialerinermut inatsimmi piumasaqaataassaaq sumiiffinni sulisussanik atuinerunissamik, taamaattoq suliassaqarfinni tamangajanni sulisussanik amigaateqarneq qissimigaarneqarluni. Takornarialerinermut inatsimmi nutaami ammaanneqassaaq uumasunik nujuartanik soorlu nannunik takuniaatitsisinnaaneq. Kujataani takornarialerisut ilaannut takuniaatitsinissamik uppernarsaateqalereersimavoq, amerlanerillu takkutissapput.