Naalakkersuisut siulittaasuat:
Siunissaq eqqarsaatigeqqissaartariaqarparput
Nunarsuarmi tamarmi demokratii tunngavigalugu aqutsisut Kalaallit Nunaat qanilliartorpaat. „Kalaallit Nunaat Europamiut ilaqutariissortaannut ilaajuaannarsimavoq,“ EU-mi kommissionip siulittaasua Ursula von der Leyen taama oqartoralugu EU nunami allaffittaaqqammerpoq. Nunarsuarmili qeqertat annersaanni inukinnerpaffiusumilu nunarsuarmioqatigiinnut attaveqarneq qanoq ingerlanneqartariaqarpa? Tamanna Naalakkersuisut siulittaasuannit Múte Bourup Egedemit (IA) akissutissarserusupparput.
Annonse
Nunanut allanut, isumannaallisaanermut illersornissamullu tunngasut, Naalagaaffinngornissamut Nunanullu allanut tunngasunut naalakkersuisup Vivian Motzfeldtip (S), akisussaaffigai.
Februaarip 21-ani nunanut allanut, isumannaallisaanermut illersornissamullu politikkimut periusissiaq sukumiisoq Naalakkersuisut sinnerlugit partiinut isumaqatiginninniutigisimasani saqqummiuppaa.
Periuseq tamanna ministeriunerup Mette Frederiksenip nersualaarpaa.
Kalaallit Nunaatali nunarsuarmioqatigiinnut attaveqarnera Naalakkersuisut siulittaasuata Múte B. Egedep (IA) qanoq isumaqarfigaa?
Kalaallit Nunaat eqqarsarluarluni nunarsuarmi inuiaqatigiinnut akulerutissaaq
- Issittumi politikkikkut soqutigisat qiterpasissortaaniinnerput nassuerutigisariaqarparput. Nunarsuarmi angisuumi inuiaqatigiinnguuvugut. Politikkikkulli eqqortumik eqqarsarluarnikkullu inissisimaffipput aalajangersinnaagutsigu, inuiaqatigiinnguugaluarluta allanngueqataasinnaavugut. Aamma sorsunnerit akerleriinnerillu silarsuarmi eqqissisimanerulernissamut aaqqiissutissaannginnerinik siammartereqataasinnaavugut.
Kalaallit Nunaalli Danmarkip Kunngeqarfianut ilaavoq. Kalaallit Nunaallu politikkiminik nammineq ilusilersuisinnaatitaagaluarluni nunanullu allanut isumaqatigiissuteqarsinnaatitaagaluarluni, naalagaaffimmi suliassat tamaasa Danmarkip akisussaaffigai. Kalaallit Nunaata kissaatai piumasaqaataalu qallunaat naalakkersuisuisa paasisinnaagaat, Múte Bourup Egedep qularutiginngilaa:
- Tusarnaarneqarnerput aamma "Kalaallit Nunaat peqataatinnagu Kalaallit Nunaat sammineqassanngilaq"-mik oqariartuuteqarnitta tusarneqarsimanera qularinngilluinnarpara. Taamaattumik oqariartuutitta tusarliunnissaannut asseqanngitsumik periarfissaqarpugut. Pingaartumik silap pissusaata allanngoriartornerata nalaani Issittumi inuiattut Issittumik qanoq illersuerusunnitsinnik, kiisalu sakkutooqarnikkut Issittumik sakkulersorfiunngitsuutitserusunnitsinnik, Múte Bourup Egede naqissusiivoq nangillunilu:
- Nunarsuarmili inuiaqatigiinni ingerlalluarsinnaassagutta eqqarsarluaqqaartariaqarpugut suliatsinnullu pikkorilluta. Nunanut allanut, sillimaniarnermut illersornissamullu politikkimik suli tigusinnginnerput killilersuisitsisinnaagaluartoq, nunani tamalaani qanoq ingerlanitsinnik erseqqissunik politikkeqalersimavugut. Vivian Motzfeldtip nunanut allanut, isumannaallisaanermut illersornissamullu politikki pillugu partiinik periusissiamik isumaqatigiissuteqarfiginninnera assersuutissaavoq.
Trumpimi USA-mi ajugaappat?
Nunarsuaq Issittorlu USA-p Ruslandillu akornanniipput. Trumpip præsidentiunermini NATO-mik NATO-milu ilaasortat ataatsimeersuartarfiata qullersaannik qanoq pinnittarnera, allaallu USA-p NATO-mit aninissaanik sioorasaarinera nunarsuarmi tamarmi takuneqarsimavoq.
USA aamma nunat Kalaallit Nunaannut qaninniartut ilagaat. Trump ajugaappat NATO-lu iliuuseqarfigisinnaalerpagu qanoq pisoqassava? Kalaallit Nunaat qanoq iliussava?
- Nunarsuup kitaani demokratiskiusumilu naleqartitavut illersortariaqarpavut. Soorunami kina præsidentinngortikkusunnerlugu amerikamiut namminneq aalajangissavaat. Trump allaluunniit præsidentinngortikkaluarpagu neriuppunga taama pisoqassanngitsoq. Suleqatigiittut ataatsimoortariaqarpugut, ataatsimoorlutalu naleqartitavut demokratiskiusut illersorlugillu ineriartortittariaqarpavut, Naalakkersuisut siulittaasuat Múte Bourup Egede, Sermitsiap nittartagaanut oqarpoq.
Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivi
Kalaallit Nunaat Issittumiittoq, taamaalillunilu USA-p Ruslandillu akornanniittoq ilumoorpoq. Nunanili avannarlerni qanimut suleqateqarpugut, taakkualu Danmark peqatigalugu ukiuni kingullerni attaveqarfigilluarnerulersimavavut.
Kalaallit Nunaata ukiorpassuarni Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivinut namminersorluni ilaasortanngornissamik kissaateqarnera Danmarkip paasivaa tapersersorlugulu. Naalakkersuisulli siulittaasuat naapertorlugu Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivini nukittuunik Kalaallit Nunaata namminersorluni ilaasortanngornissaanik toqqaannartumik itigartitsisunik peqartuaannarsimavoq, tamannalu pissutigalugu Naalakkersuisut maanna naammagittarunnaarput:
- Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivini nukittuut ilaasa naligiittut suleqatigisutut isiginngilaatigut, anisinniarsaralutalu anguniagaqarput. Maannakkut ataatsimiittarfimmi peqataannginnissatsinnik kissaateqarfiusumi siunissarput eqqarsaatigisariaqarparput, tamannalu Nunat Avannarliit Siunnersuisoqatigiivinut ersarissumik nalunaarutigisimavarput. Ukiorpassuarni akiuuttareerluta naammagittarsimanitta kingunerisaanik maanna suleqatigiinnermut tamatumunnga tunngatillugu annertuumik alloriartariaqalernerput, Oslomi ataatsimiinnermi kingullermi erseqqissarpara.
- Piffissarput nukivullu sumiiffimmi peqataanissatsinnik kissaateqarfiunngitsumi atulussinnarpavut, piffissarpulli nukivullu suleqatigiinnit peqataanissatsinnik kissaateqarfiusumi naligiissutullu isigineqarfiusumi atortariaqarpavut, Naalakkersuisut siulittaasuat oqarpoq.
Nunatta naligiimmik ilaasortanngornissaanut suut nukiit akornutaanersut itisiliisinnaanersoq aperineqarami Sverige, aammali ilaannakortumik Norge innersuussutigai. Nunat taakkua marluk nunap inoqqaavi, Saamit, ajornartorsiorfigigamikkit immaqa nunap iluani Saamit eqqisseqatiginiarlugit Kalaallit Nunaat peqataatinnianngilaat?
- Immaqa, naluara, najuunnissatsinnik kissaateqannginnerannik tunngavimmik naammaginartumik nassuiaanneqanngisaannarsimavugut, naammagittarnerpulli nungulerpoq, Naalakkersuisut siulittaasuat Múte Bourup Egede (IA) naggasiivoq.
