Illoqarfinni mikinerusuni biilersinnaanermik naliliisartunik amigaateqarneq annertuvoq

Jan Kleinschmidt Upernavimmi ukiut aqqaneq-marluk sinnerlugit biilernermik ilinniartitsisuuvoq. Taassuma illoqarfinnut mikinerusunut biilernermik allagartartaarusuttunut naliliisartumik nassaarnissaq unammillernartoq misigaa. Maannakkut qulingiluanik ilinniartitaqarsimavoq ukiup ataatsip missaani teoriimik biilersinnaanermillu misilitsinnissamut utaqqisunik, illoqarfimmili soqanngimmat taamaattoqarsinnaanani: 

– Avannaani immikkoortortaqarfimmut aqutsisunut arlaleriarlunga allattaraluarpunga taassumalu aamma arlaleriarluni neriorsortaraluarpaatigut tikittoqassasoq, susoqarnerli ajorpoq. Ilinniartitsisarnera siorna maajimi unitsittariaqarsimavara biilersinnaanermut naliliisartumik tikittoqassanersoq nalugatsigu. Ulluliisoqartinnagu ilinniartitsinissat kingulliit kinguartittariaqarsimavagut, Jan Kleinschmidt oqarpoq.

 Nalorninartorsiorneq

 Upernavimmi innuttaasut 1.100-t missaanniipput. Nunaqarfii qulingiluat ilanngullugit 1653-it missaanniipput. Avannaata Kommunianit, Royal Greenlandimit kiisalu KNI Pilersuisumit sulisuminnik ilinniartitserusuttunik saaffiginnittoqartartoq Jan Kleinschmidt oqaluttuarpoq . – KNI Pilersuisumi sulisut amerlasuut biilernermik ilinniartinneqarnissamik maanna utaqqivaat, ilinniartissinnaanngilakkali qaqugu misilitsissinnaanerat qulakkeertinnagu.

 Jan Kleinschmidt naapertorlugu aaqqiissutissat arlaliupput. Upernavimmimi politiiusimasut marluk biilernermut misilitsitsisinnaasut najugaqarput.

– Politiiusimasut taakku marluk biilersinnaanermik naliliisartutut atornissaat aaqqissutissatsialaavoq. Tamannali akuerineqassasorinngilara. Politiiusariaqarput. Taamaattumik periarfissaq alla tassaavoq biilernermut misilitsitsisinnaasumik aalajangersimasumik atorfinitsitsinissaq - kalaallisut oqaasilimmik. Maanna politeeqarpugut marlunnik Danmarkimit tikisitanik piffissamili sivikitsuinnarmi maaniissapput. Taavalu biilersinnaanermik misilitsitsinissamut pikkorissarsimanatik.

Isertitanik annaasaqarneq

 Taama sivisutigisumik utaqqisariaqartarneq biilernermik ilinniartunut akornutaaginnarani Jan Kleinschmidtimut aamma aningaasatigut annaasaqaataaqaaq. 

– Maanna ukiup ataatsip missaani biilernermik ilinniartitsisarnera uninngatittariaqarsimavara. Tamanna minnerpaamik 300.000 koruuninik naleqarpoq, annaasaqaataaqaarlu.

Ministerimut apeqqutit

 Jan Kleinschmidtip oqarnera naapertorlugu Upernavik nunaqarfiisalu biilersinnaanermik naliliisartussaaleqineq kisimik nalaatinngilaat. Qaanaaq aamma amigaateqarpoq.

 – Nunatsinni politiit biilersinnaanermut naliliisartut ikippallaarput, illoqarfiillu anginerusut salliuppaat, Jan Kleinschmidt oqarpoq, taassumalu IA sinnerlugu Folketingimut ilaasortaq Aaja Chemnitz aperisimavaa periarfissat suut misissorniarnerai. Kalaallit Nunaanni innuttaasut tamarmik biilersinnaanermut allagartaqarnissaat qulakkeerniarlugu ministeri qanoq iliuuseqarumaarnersoq taassuma Danmarkimi angallannermut ministeri Thomas Danielsen (V) aperisimavaa. Tamatuma saniatigut qanoq sivisutigisumik biilersinnaanermut allagartartaarnissamut utaqqisoqartarnissaanik naammaginartoq ilanngullugu apeqqutigisimallugu. 

Thomas Danielsenip apeqqutigineqartut suli akissuteqarfiginngilai