AATSITASSAT
Atortussiat oqaluttuarisaanikkut pingaarutillit aatsitassarsiortunik ikorfartuipput
Qillerinikkut misissuutit Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorfinnut ilisimasanik pingaarutilinnik imaqarput, taakkulu qillerinernik nutaanik aallartitsinngikkaluarlutik qillerinikkut misissuutinik qanganitsanik misissuinermikkut aningaasarpassuarnik sipaarsinnaapput
Kangerlussuarmi Old Campip qanittuani toqqorsivimmi qiianartumi, namminersorlutik oqartussat ukiuni 75-ni kingullerni aatsitassanik ujarlertunit ilisimatusarnikkullu suliniutinit qillerinikkut misissukkanik toqqorsivimmiittuuteqarput. Karsini tamani tuschimik normu sumiiffimmik nalunaarsuisoq, ukioq qillikkanilu qanoq ititigisumit qillikkat pissarsiarineqarsimanerat allanneqarpoq. Naak toqqorsivimmiittut tukassorinaraluartut, taamaattoq illumi akisussaasup Holger Mortensenip suut sumerpiaq inissisimanerat ilisimavaa. Nalornilersillunilu computeri ikiortigisarpaa.
– Assersuutigalugu palleti una karsinik Qussuup Kangerluani 2008-mi suliniummi qillikkanik misissuutinik imaqarpoq. Una tassaavoq karsi normu 8, taannalu 48,32 meterimit 54,74 meterimik ititigisumit qillikkanik misissuutinik imaqarpoq, Holger Mortensen oqarpoq, taassumalu aatsitassanut naalakkersuisoqarfimmeersoq ujarassiooq Rasmus Christensen ikiortigalugu karsip qalliup matua peerpaa.
Aatsitassarsiortunut nutaanut alloriarneq siulleq
Qillikkanik misissuutinik toqqorsivik aatitassanut ujarlertunut ilisimatusartunullu imaasiallaannarlutik sukkasuumik akikitsumillu piffimmi misissuiffimmi aalajangersimasumi soqarneranik paasisaqarsinnaapput.
– Qillikkamimmi misissuut asiusinnaanngilaq. Taanna ukiut 50-t matuma siornatigulli ullumikkut pitsaassuseqarpoq, Hans Mortensen oqarpoq.
– Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiortitseqatigiiffiup nutaap alloriarnera siulleq tassaasarpoq piffinni aalajangersimasuni misissuisoqarsimaneranik paasisaqarneq. Qillikkanik misissuutinik suliaqartoqareersimatillugu, aatsitassarsiortitseqatigiiffiup toqqorsivimmi uani nerrivissuarmi misissuutinik misissuineq aallartissutigisinnaavaa, Rasmus Christensen oqarpoq, imalu nangilluni:
– Iluatsitsigunillu qillikkamillu misissuut tamakkiisuullutilluunniit affaappata, taava taakkunannga misissugassaminnik tigusinissamut akuerineqarsinnaapput. Tamatuma sanitigut qanga atortussianik misissuinissamik periarfissaqarneq, aatsitassarsiortitseqatigiiffinnut pitsaassutsimik isumannaarinninnertut ippoq.
Nuna tamakkerlugu qillikkanik misissuutinik toqqorsivik
Nunarsuarmi oqartussat tamarmik qillikkanit misissuutinik toqqortaqarneq ajorput. Assersuutigalugu Canadami qillikkanik misissuutitut tigusanik toqqorsisarneq ileqquunngilaq, Alaskamilu aatsaat ukiuni kingullerni misissuutinik toqqorsisarneq aallartinneqarpoq. Akerlianik Sverige taamaaliortarnermi siuttuuvoq, Molidenillu eqqaani qillikkanit misissuutinut toqqorsiverujussuarmik pilersitsisimalluni, tassanilu atortussiat tamarmik aaqqissuulluagaaginnanngillat, taakkuli aamma scannerneqarput, taamaalilluni ilisimatusartut aatsitassarsiortitseqatigiiffiillu nunarsuarmi piffinnit tamaneersut qarasaasiakkut atortussianik misissuinissamik periarfissaqarput.
Namminersorlutik oqartussat qillikkanik misissuutinik tamanik toqqorsivimmut ataatsimut, anginerusumut maannalu Kangerlussuarmi pigineqartumit pitsaanerusumut katersuinissaq kissaatigaat. Taamaaliornissalli qanittumi pinissaa manna tikillugu ilimananngilaq, toqqorsivimmimmi angisuumik sanaartorneq akisoorujussuuvoq, taamatullu aamma qillikkanik misissuutinik tamanik, taamaalillunilu Kangerlussuarmiittuinnarnuunngitsoq, aammali Nuummiittunik Narsarsuarmiittumillu kiisalu piffinni ujarlerfinniittuni arlalinniittunik katersinissaq akisoorujussuussaaq.
– Qillikkanik misissuutit toqqortaatigineqartariaqarnerannik eqqarsarnikkut, taakkulu aatsitassarsiorfinnut nalitoorujussuunerannik Kalaallit Nunaanni siumut taqaqarsimasutullusooq eqqarsartoqarsimavoq. Qillerinermi suliniut meterimut 3.000 – 4.000 koruuninik naleqartutut naatsorsorneqartarpoq. Taamaammallu taakku aningaasarpassuannguussinnaapput. Tamatuma saniatigut qillikkanit misissuutit inuiaqatigiinnut naleqarput. Taakkumi nunatatta sunik imaqarnerannik paasissutissanik imaqarput, Holger Mortensen oqarpoq.